Zarządzanie odpadami medycznymi w stomatologii

Zgodnie z Ustawą z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach1, wytwórca odpadów - czyli m.in. gabinet stomatologiczny - jest obowiązany do gospodarowania wytworzonymi odpadami. Do jego obowiązków należy również ich poprawna klasyfikacja oraz przechowywanie w odpowiednio oznakowanych opakowaniach.
W artykule znajdziesz informacje na temat:
Odpady medyczne w gabinetach stomatologicznych - podstawowe założenia bezpieczeństwa
Gabinet stomatologiczny to miejsce, w którym codziennie powstają różnego rodzaju odpady medyczne. Ze względów bezpieczeństwa muszą być one odpowiednio segregowane, a także we właściwy sposób przechowywane. Od tego w dużej mierze zależy bowiem zdrowie zespołu stomatologicznego oraz jego pacjentów. Przestrzegając niezbędnych procedur związanych z utylizacją tego rodzaju odpadów, chronimy również środowisko naturalne. Stosując się do przepisów, które regulują kwestię prawidłowego gospodarowania nimi, zapewniamy specjalistom bezpieczne warunki pracy, ale też bezpieczeństwo ich pacjentów w trakcie trwania rozmaitych procedur medycznych.
Gospodarowanie odpadami wytworzonymi w gabinecie stomatologicznym - najważniejsze regulacje
Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 8 ww. Ustawy, poprzez odpady medyczne należy rozumieć odpady, które powstają na skutek udzielania świadczeń zdrowotnych pacjentom, jak również pozostałości po przeprowadzonych badaniach i medycznych doświadczeniach naukowych.
Jak katalogować odpady medyczne?
Rozporządzenie Ministra Klimatu z dnia 2 stycznia 2020r. w sprawie katalogu odpadów2 i określa podział odpadów na grupy, podgrupy i rodzaje. Każda grupa odpadów posiada swój kod identyfikacyjny.
- 18 01 01 - do tej grupy zalicza się narzędzia chirurgiczne i zabiegowe, a także ich pozostałości (wyłączając grupę 18 01 03),
- 18 01 02 - do tej grupy zalicza się części ciała w tym organy, a także pojemniki na krew i środki konserwujące, które są wykorzystywane do jej zabezpieczania,
- 18 01 03 - to grupa odpadów zawierających żywe drobnoustroje, toksyny i materiał biologiczny, który jest zdolny do przenoszenia DNA i w związku z tym wywołuje choroby u ludzi i zwierząt,
- 18 01 04 - inne odpady niż wymienione w klasie 18 01 03 (np. opatrunki, pościel, pieluchy),
- 18 01 06 - odczynniki chemiczne, które są potencjalnie niebezpieczne dla zdrowia,
- 18 01 07 - chemikalia i odczynniki chemiczne, które nie zostały wymienione w 18 01 06,
- 18 01 08 - leki o właściwościach cytotoksycznych i cytostatycznych,
- 18 01 09 - leki, które nie należą do grupy 18 01 08,
- 18 01 10 - odpady będące resztkami amalgamatu dentystycznego,
- 18 01 80 - zużyte peloidy będące pozostałością po działalności leczniczej,
- 18 01 81 - zużyte peloidy, które nie zostały wymienione w grupie 18 01 80,
- 18 01 82 - resztki jedzenia wykorzystywanego do karmienia pacjentów na oddziałach zakaźnych.
Rodzaje odpadów medycznych zostały również pogrupowane ze względu na swoją charakterystykę na:
- odpady zakaźne 18 01 02*, 18 01 03*, 18 01 80*, 18 01 82*,
- odpady niebezpieczne inne niż zakaźne - 18 01 06*, 18 01 08*, 18 01 10*,
- odpady inne niż niebezpieczne - 18 01 01, 18 01 04, 18 01 07, 18 01 09, 18 01 81.
Jak postępować z odpadami medycznymi?
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 5 października 2017 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi3 , odpady medyczne należy gromadzić w oznakowanych, odpowiednich do tego celu pojemnikach bądź workach (np. w pojemnikach na zużyte igły). Nie można też mieszać odpadów różnych grup i rodzajów, mieszania odpadów niebezpiecznych z odpadami innymi niż niebezpieczne,, a także z substancjami, materiałami lub przedmiotami.
Gromadzenie i wstępne magazynowanie odpadów medycznych wymaga zachowania odpowiedniej kolorystyki worków lub pojemników. Zgodnie z podziałem przyjętym przez Ustawodawcę:
- pojemniki w kolorze czerwonym służą do przechowywania odpadów zakaźnych (używa się również czerwonych worków na odpady medyczne),
- pojemniki w kolorze żółtym służą do przechowywania innych odpadów niebezpiecznych, ale nie zakaźnych,
- w pojemnikach innych niż czerwone i żółte umieszcza się odpady inne niż niebezpieczne.
Uwaga! Jeśli odpady są przechowywane w workach jednorazowego użytku, należy je umieścić na stelażach lub w innych sztywnych pojemnikach. Dzięki temu zmniejszamy ryzyko kontaktu personelu medycznego z zakażonymi odpadami.
Jeśli odpady mają ostre krawędzie, należy je umieścić w pojemnikach, które są odporne na przekłucie lub przecięcie. Oczywiście nadal obowiązuje tu stosowna kolorystyka, zgodnie z powyższymi punktami.
Znakowanie pojemników z odpadami medycznymi
W celu właściwego zabezpiecza odpadów medycznych, konieczne jest również oznakowanie pojemników, w których odpady te są umieszczane. Każdy worek lub pojemnik na odpady medyczne powinien być widocznie oznakowany:
- kodem odpadów, które są przechowywane wewnątrz,
- nazwą wytwórcy odpadów medycznych,
- numerem REGON przypisanym do wytwórcy odpadów medycznych,
- datą i godziną rozpoczęcia składowania odpadów,
- datą i godziną zamknięcia pojemnika,
- numerem księgi rejestrowej wytwórcy.
Rozporządzenie określa również, w jaki sposób należy zamykać dane opakowanie. Zaleca się również, aby wymieniać pojemniki w miarę często - nie rzadziej niż 72 godziny. Jeśli specyfika odpadów wymaga częstszej wymiany worka, to takie kroki należy przedsięwziąć.
Warto również dodać, że istnieją specjalne obostrzenia co do przechowywania odpadów poszczególnych grup.
Prowadząc gabinet stomatologiczny, ważne jest, aby nie tylko przestrzegać przepisów dotyczących gospodarki odpadami medycznymi, ale także korzystać z odpowiednich narzędzi i materiałów, które umożliwią to zadanie.
Nasz specjalistyczny sklep stomatologiczny oferuje szeroką gamę produktów, w tym opakowania do przechowywania odpadów medycznych, które spełniają najwyższe standardy bezpieczeństwa. Dzięki temu możesz mieć pewność, że Twój profesjonalny gabinet jest odpowiednio wyposażony, co przyczynia się do ochrony zdrowia zarówno personelu, jak i pacjentów. Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą.
------------------------
1 (Dz.U. z 2023 r. poz. 1587 ze zm.)
2 (Dz. U. z 2020 r., poz. 10)
3 (Dz.U. z 2017 r., poz. 1975)